Theo Tuổi trẻ, tại Hội nghị, ông Trần Quốc Toản, phó cục trưởng Cục Xuất nhập khẩu (Bộ Công Thương) cho biết xuất khẩu gạo trong 3 tháng đầu năm nay có nhiều khởi sắc.
Theo đó, kim ngạch xuất khẩu đạt hơn 1,8 triệu tấn với trị giá 981 triệu USD, tăng 23,4% về lượng và tăng 34,3% về kim ngạch so với cùng kỳ năm 2022.
Giá gạo xuất khẩu bình quân đạt 529 USD/tấn, tăng 8,8% so với cùng kỳ năm trước. Châu Á vẫn là thị trường nhập khẩu gạo nhiều nhất từ Việt Nam, tiếp đến là châu Phi châu Âu. Các thị trường truyền thống vẫn tăng trưởng tốt như Trung Quốc, Indonesia, Philippines. Gạo trắng dẫn đầu với 53,7% tổng lượng xuất khẩu, rồi đến gạo thơm, gạo nếp, gạo tấm…
Ông Toản cho rằng mặc dù tình hình kinh tế thế giới biến động, phức tạp nhưng gạo Việt Nam xuất khẩu quý I năm nay thắng lợi lớn.
"Giá gạo xuất khẩu của ta tiếp tục giữ đà tăng trưởng, nhiều thời điểm giá gạo xuất khẩu 5% tấm đứng đầu thế giới, cao hơn giá gạo cùng chủng loại của Thái Lan, Ấn Độ. Điều đó cho thấy tiềm năng mở rộng thị trường, gia tăng thị phần gạo chất lượng cao của Việt Nam", ông Toản nhấn mạnh.
Ông Nguyễn Ngọc Nam, Chủ tịch Hiệp hội Lương thực Việt Nam (VFA) dự báo giá gạo sẽ tiếp tục biến động vào những tháng cuối năm, khi các nước tăng cường dự trữ lương thực để ứng phó xung đột vũ trang, biến đổi khí hậu. Do đó, các doanh nghiệp trong ngành sẽ tiếp tục được hưởng lợi.
“Nhu cầu tăng trong khi nguồn cung từ Ấn Độ, Pakistan - các nước xuất khẩu gạo hàng đầu thế giới hạn chế; giá gạo Thái Lan tăng do đồng Baht tăng giá trở lại. Vì vậy, Việt Nam có lợi thế nguồn cung sớm từ vụ Đông Xuân, sản lượng, chất lượng lúa gạo ổn định nên trong ngắn hạn, giá gạo Việt Nam vẫn ở mức tốt”, tạp chí Doanh nhân trẻ Việt Nam dẫn lời ông Nam.
Chủ tịch VFA cho biết, nguồn cung thế giới thiếu hụt nên xuất khẩu gạo của nước ta cũng thuận lợi. Tuy nhiên, vấn đề là ngành sản xuất gạo trong nước làm sao để đủ sản phẩm đáp ứng nhu cầu thị trường. "Gạo Việt vẫn cần chất lượng ổn định hơn, nhất là kiểm soát dư lượng thuốc bảo vệ thực vật để doanh nghiệp giữ uy tín và mạnh dạn chào hàng vào các thị trường cao cấp", ông Nam nhấn mạnh.
Đồng quan điểm trên, ông Huỳnh Văn Khỏe, Giám đốc Công ty xuất nhập khẩu Đại Dương Xanh (Lotus Rice) cho biết không phải gạo Việt “chảnh” nhưng thực sự là không đủ gạo để bán. Do đó, vấn đề của gạo Việt Nam hiện nay không phải là giá cả, mà là chất lượng và số lượng.
Đại diện Sở Công Thương tỉnh Long An đề xuất Bộ Công thương cần làm việc với phía Trung Quốc để tạo thuận lợi cho việc xuất khẩu gạo qua Lào Cai. Ngoài ra, cần rà soát lại Nghị định 103 về gạo xuất khẩu đi châu Âu.
Thứ trưởng Bộ Công thương cũng nhìn nhận gạo Việt đang phải cạnh tranh gay gắt với gạo thơm và gạo trắng cao cấp của Thái Lan hay gạo trắng thường giá rẻ của Ấn Độ, Pakistan. Thương nhân kinh doanh gạo đang chịu áp lực lớn khi giá thành vật tư nông nghiệp, giá thu mua lúa gạo tăng cao.
Vì vậy, Bộ Công Thương sẽ tiếp tục báo cáo Thủ tướng Chính Phủ phê duyệt chiến lược xuất khẩu gạo đến năm 2030. Đồng thời phối hợp với Bộ Nông nghiệp và phát triển nông thôn cơ cấu lại chủng loại giống đặc thù, mã vùng trồng, thị trường xuất khẩu… để đáp ứng tốt hơn nhu cầu của thị trường thế giới.
Vân Anh (T/h)