Mỗi khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ nhỏ là nhóm dễ bị ảnh hưởng nhất. Trẻ nhỏ, hệ miễn dịch còn non nớt, khả năng điều hòa thân nhiệt chưa hoàn thiện nên chỉ một thay đổi nhỏ của thời tiết cũng có thể khiến trẻ mắc các bệnh hô hấp như cảm cúm, viêm phổi, viêm tiểu phế quản. Ngoài ra, hệ miễn dịch yếu còn là nguyên nhân khiến các tác nhân như nấm, virus, vi khuẩn dễ xâm nhập và gây bệnh.
Để chủ động phòng bệnh cho trẻ, điều quan trọng nhất là hãy chăm sóc dinh dưỡng thật tốt, tiêm phòng vắc xin đủ mũi, đúng lịch, cũng như có chế độ sinh hoạt khoa học, hợp lý. Ngoài ra, các mẹ cũng đừng quên một số “mẹo” tự nhiên để giúp trẻ khỏe mạnh hơn.
Dưới đây là một số biện pháp có thể giúp trẻ hạn chế ốm vặt khi trời trở lạnh:
Thực hiện quy tắc “4 ấm, 1 lạnh”
Mùa đông việc giữ ấm cơ thể là điều quan trọng, nhưng có bộ phận lại không cần thiết vì nếu để ấm hay có hiện tượng nóng đôi khi lại là dấu hiệu của bệnh. Cụ thể như sau:
- Ấm bàn tay: Tay tiếp xúc nhiều với môi trường, dễ lạnh và giảm tuần hoàn máu. AAP khuyến nghị cho trẻ mang găng tay mỏng và đi tất len để giữ ấm, hạn chế viêm nhiễm.

Hãy giữ ấm cho trẻ nhất là bàn tay và bàn chân. Ảnh minh họa.
- Ấm bàn chân: Chân lạnh làm trẻ mất nhiệt nhanh. Mang tất mềm, hạn chế tiếp xúc sàn lạnh giúp ổn định thân nhiệt, đồng thời giảm co mạch khi ngủ.
- Ấm lưng: Lưng lạnh dễ dẫn đến ho, cảm và rối loạn tiêu hóa. Cha mẹ nên mặc áo dài vừa vặn, đảm bảo lưng trẻ luôn được che kín khi vận động hoặc ngủ.
- Ấm bụng: Bụng là trung tâm giữ nhiệt. Giữ bụng ấm giúp tăng tuần hoàn máu và ổn định thân nhiệt. Nên mặc áo vừa phải, không quá chật, tránh để bụng hở khi ra ngoài trời lạnh.
- Lạnh đầu: Không giống các vùng còn lại, đầu cần giữ “mát” để cơ thể điều chỉnh nhiệt độ tự nhiên. Do vậy, không nên đội mũ quá dày hoặc khăn quá kín, đặc biệt khi trẻ đang vận động hoặc ra ngoài ngắn, tránh quá nhiệt và đổ mồ hôi làm lạnh ngược.
Mang khẩu trang khi ra ngoài
Trẻ nhỏ khi ra đường rất dễ bị lạnh vùng mũi họng, nơi nhạy cảm và dễ tổn thương nhất. Trong thời tiết lạnh, bụi mịn và ô nhiễm cũng thường tăng cao, khiến nguy cơ viêm mũi, viêm xoang và viêm đường hô hấp gia tăng. Tuy nhiên, cũng không thể bao bọc hay nhốt trẻ trong nhà mãi, vì như vậy sẽ làm suy giảm miễn dịch của trẻ. Vì vậy, khi ra ngoài hãy đeo đeo khẩu trang phù hợp với lứa tuổi trẻ. Dùng khăn ấm hoặc áo khoác để che cổ và ngực. Tránh để trẻ chơi ở nơi có gió lùa, hạn chế cho trẻ ra ngoài buổi sáng sớm hoặc tối muộn – thời điểm nhiệt độ thấp nhất trong ngày.
Rửa tay và vệ sinh răng miệng
Bàn tay là nơi phát tán vi khuẩn nhiều hơn bất cứ bộ phận nào trên cơ thể. Do đó rửa tay thường xuyên bằng xà phòng và rửa đúng cách theo các bước của Bộ Y tế sẽ giúp phòng được nhiều tác nhân gây bệnh. Theo đó, thói quen này sẽ giúp trẻ không bị lây nhiễm mầm bệnh, nhất là khi trẻ thường dùng tay bẩn để bốc thức ăn và hầu như không ý thức về việc phải rửa tay trước.

Hãy rửa tay thường xuyên cho trẻ để giữ vệ sinh và tránh tác nhân gây bệnh. Ảnh minh họa.
Ngoài rửa tay, để phòng bệnh tiêu hóa, phòng sâu răng thì nên đánh răng sau mỗi bữa ăn là biện pháp bảo vệ răng lý tưởng nhất. Với trẻ, hãy cố gắng đánh răng ít nhất 2 lần (buổi sáng sau khi ngủ dậy và buổi tối trước khi đi ngủ). Để có một hơi thở thơm mát, hàm răng chắc khỏe, ngoài việc chải răng sạch sẽ chúng ta còn phải vệ sinh lưỡi sạch sẽ.
Hãy cho trẻ uống đủ nước
Mùa lạnh trẻ thường lười uống nước, đây cũng là nguyên nhân dẫn đến suy giảm miễn dịch ở trẻ, bởi nước có vai trò quan trọng bảo vệ hệ miễn dịch trên toàn cơ thể. Tốt nhất hãy cho trẻ uống nước ấm thay vì nước lạnh, cho uống nước lọc ấm là tốt nhất. Ngoài ra có thể bổ sung sữa, trái cây.
Khi uống nước nên cho uống từng ngụm nhỏ, nhiều lần trong ngày thay vì ép uống nhiều một lần. Với trẻ nhỏ, cốc có ống hút hoặc bình có ống hút giúp khuyến khích hơn. Tốt nhất hãy tạo thói quen cho trẻ uống nước sau khi đánh răng, trước và sau bữa ăn, trước khi đi ngủ và sau khi thức dậy.